İDRAR KAÇIRMA
İdrar kaçırma yaşlı erişkinlerde ve doğum yapmış veya menopoza girmiş kadınlarda yaygın olarak görülen kontrol edemediğiniz idrar kaybıdır. İdrar kaçırma sorunu, sosyal hayatı etkilemesi açısından birçok kişi günlük hayattaki aktivitelerini yapmaktan korkar.
Normalde, beyin ve mesane idrar fonksiyonunu kontrol eder. Mesane, siz boşaltmaya hazır olana kadar idrarı saklar. Pelvisin alt kısmındaki kaslar mesaneyi yerinde tutar. Normalde, mesanenin düz kası gevşer bu da idrarı mesanede tutar. Mesanenin boynu (ucu) kapalıdır. Sfinkter kasları üretra çevresinde kapalıdır, üretra idrarı vücuttan dışarı taşıyan tüptür ve sfinkter kasları üretrayı kapalı tuttuğunda idrar sızmaz. İdrar yapmaya hazır olduğunuzda, beyin mesaneye bir sinyal gönderir mesane kasları kasılır, idrarı vücuttan taşıyan tüpten dışarı çıkmaya zorlar, mesane kasıldığında sfinkterler açılır. İdrar kaçırma rahatsızlığı olan kişilerde, zayıf pelvik kaslar da idrarın kaçmasına neden olur ki en sık görülen idrar kaçırma tiplerinden biridir. Yaşlı kadınlarda yaygın olmakla birlikte erkeklerde de görülür. Bunun dışında fiziksel aktiviteler de mesaneye baskı uygular ve idrar sızar bunlar: Egzersiz, yürüme, eğilme, kaldırma, hatta hapşırma ve öksürme ile birkaç damla sızar.
İdrar Kaçırma Nedenleri
Strese bağlı idrar kaçırma: Doğum yapan kadınlarda ve prostat ameliyatı geçiren erkeklerde strese bağlı idrar kaçırma sahip olma riski daha yüksektir. Öksürdüklerinde, hapşırdıklarında, koştuklarında, zıpladıklarında veya bir şeyleri kaldırdıklarında meydana gelir.
- Sıkışmaya bağlı idrar kaçırma: Zayıf pelvik kaslara, sinir hasarına, enfeksiyona, menopozdan sonra düşük östrojen seviyelerine veya daha ağır vücut ağırlığına sahip olmak gibi çeşitli nedenlerle ortaya çıkar.
- Taşmaya bağlı idrar kaçırma: Her idrara çıkıldığında mesane tamamen boşalmıyorsa buna taşmaya bağlı idrar kaçırma diyoruz. Bu, hastalarda fışkırmayla olan bir idrar boşaltma yerine damla damla az miktarda gerçekleşir.
- Karışık idrar kaçırma: Bu idrar kaçırma türünde pek çok şeklin görüldüğü bir sızıntı söz konusundur.
İdrar Kaçırma Türleri
İnkontinansın (idrar kaçırma) geçici veya kısa süreli nedenleri şunlardır.
- İdrar yolu enfeksiyonları (İYE): İdrar yolunuzun içindeki bir enfeksiyon (üretra, üreterler, mesane ve böbrekler) ağrıya neden olabilir ve daha sık idrar yapma ihtiyacınızı artırabilir.
- Hamilelik: Hamilelik sırasında, rahim genişledikçe mesaneye ekstra baskı uygular. Hamilelik sırasında idrar kaçırma yaşayan çoğu kadın, doğumdan sonraki haftalarda kaybolduğunu fark eder.
- İlaçlar: İnkontinans, diüretikler ve antidepresanlar dahil olmak üzere bazı ilaçların bir yan etkisi olabilir.
- İçecekler: Kahve ve alkol gibi bazı içecekler vardır, bu da çok daha sık idrara çıkmanıza neden olabilir. Bu içecekleri içmeyi bırakırsanız, sık sık idrara çıkma ihtiyacınız genellikle azalır.
- Kabızlık: Kronik kabızlık (sert ve kuru dışkı) mesane kontrol sorunları yaşamanıza neden olabilir.
İdrar Kaçırma kronik veya uzun vadeli nedenleri şunlardır:
- Pelvik taban bozuklukları: Pelvik taban kaslarınızla ilgili bir sorununuz olduğunda, mesaneniz de dahil olmak üzere organlarınızın çalışma şeklini etkileyebilir.
- İnme: İnme, kas kontrolü ile ilgili sorunlar yaşamanıza neden olabilir. Bu, üriner sisteminizi kontrol eden kasları etkiler.
- Diyabet: Diyabetiniz olduğunda, vücudunuz daha fazla idrar üretir. İdrar miktarındaki bu artış sızıntı sorunlarına neden olur buna ek olarak, periferik nöropati mesanenin işlevini etkileyebilir.
- Menopoz: Menopoz, hormon seviyelerinin hızla değiştiği ve pelvik taban kaslarını zayıflatabilir.
- Multipl skleroz (MS): MS’iniz varsa, mesanenede kontrol kaybı yaşayabilirsiniz ve bu da sızıntı sorunlarına yol açabilir.
- Genişlemiş prostat: Prostat normalden daha büyük olduğunda, birkaç mesane kontrol sorununa neden olabilir.
- Prostat kanseri ameliyatından sonra: Prostat kanseri ameliyatı sırasında sfinkter kası bazen hasar görebilir ve stres inkontinansına yol açabilir.
İdrar Kaçırma Rahatsızlığında Tedavi Yöntemleri
İlaç tedavisi: Bu ilaçların bazıları, aşırı aktif bir mesane ile ilgili sorunlara neden olan kas kasılmalarını stabilize eder, ilaçlar doktor kontolünde düşük dozdan yüksek doza çıkarılabilir.
Önerilen yaşam tarzı değişiklikleri şunlardır:
- Mesanenizi düzenli bir programda boşaltmak.
- Fiziksel aktivitelerden önce mesanenizi boşaltmak.
- Pelvik taban kaslarınızı güçlendirmeye yardımcı olmak için düzenli Kegel egzersizleri yapmak.
- Fazla sıvı tüketmekten kaçınmak.
- Sık sık idrara çıkmayarak süreyi uzatmak.
- Kilonuzu korumak.
İdrar Kaçırma Tedavi Etmek İçin Kullanılan Ameliyatlar
Diğer hafif tedavi seçenekleri idrar kaçırmanızı tedavi edemediyse, doktorunuzun önerebileceği birkaç uygulama vardır. Bu uygulamalar, basit enjeksiyonlardan daha karmaşık ameliyatlara kadar uzanır. Doktorunuz, sahip olduğunuz idrar kaçırma tipine ve semptomlarınıza bağlı olarak sizin için en iyi uygulamayı seçecekktir.
- Hacim arttırıcı ajanlar: Bu tedavi seçeneği, tipik olarak strese bağlı idrar kaçırma olan kadınlarda kullanılan bir enjeksiyondur. Üretranızın astarının boyutunu arttırmaya yardımcı olmak için üretranızın astarına kalıcı bir madde enjekte edilir.
- Botulinum toksin enjeksiyonları: Kozmetik tedavide kullanılan botoks, vücudunuzdaki kasları gevşetmek için de kullanılabilir. Doktorunuz kasları gevşetmeye yardımcı olmak için mesanenize botoks enjekte eder. Bu tedavi kalıcı değildir ve zamanla tekrarlanması gerekecektir.
- Nöromodülasyon cihazları: Kontrolü iyileştirmek için sinirleri mesaneye uyaran kalp pilleri implante edilebilir.
- Askı prosedürleri: Hem erkekler hem de kadınlar için idrar kaçırma tedavi etmek için askı prosedürleri vardır. Kadınlarda, üretral kanalı desteklemek için tipik olarak sentetik bir malzeme veya kendi dokunuzun şeridi kullanılır.
- Yapay üretral sfinkter: Bu, idrar yapmadığında üretrayı kapatmak için yerleştirilen stres idrar kaçırması olan erkeklerde kullanılan bir cihazdır. Genellikle prostat kanseri ameliyatından sonra sızıntı için kullanılır.